Pemuka Jaku

Pemuka Jaku
Niat ati penulis nengkebang siti blog ngena jaku Iban ngambika jaku tu enda lenyau mabun laya nitihka aki ini kitai ke Serawai Mandai Betangga Tunggang lalu pia mega awakka iya tau nyadika pesaka sida Titik Nasan Pantau Ajan Panjai Lengan, Tuai Sebayan ba Bedega Lintang Takang. Laman tu ukai semina ngenang pasal pemansang jaku Iban di sekula enggau budaya bansa Iban tang mega ngenang pekara pasal pengerindu diau begulai sejalai sereta bekunsi tuju pengidup enggau mayuh pupu raban bansa ba Malaysia. Kepenudi bendar, laman tu dikarapka ulih nyadika penyanding penemu ngagai bala nembiak ke agi belajarka jaku Iban baikka iya di tikas sekula, institut pematih pengajar tauka universiti.

"Dikelala Buah ari Langgu, Dikelala Basa ari Penyiru, Dikelala Bansa ari Jaku"

Sabtu, 25 Julai 2015

Enggai enggau ngabang



Di Malaysia mayuh bendar pengerami pupu raban bansa baka  Hari Gawai, Kaamatan, Taun Baru China, Deepavali, Hari Raya Aidil Fitri enggau ke bukai. Enggau pengerami ti ngemayuh tu mega rayat raban bansa Malaysia endang ari suba ngemeranka pengawa begusung tauka ngabang ngagai pangan diri baik nya ngagai kaban belayan tauka pangan sereta tuai pemesai menua. Tang siti ari penanggul dipelabaka suah diasaika bala apai indai iya nya bala anak sida enggai enggau sida ngabang ngagai kaban belayan tauka pangan kelebih kemaya hari tu.

Nembiak baik nya mit tauka besai ngembuan ulah ti positif tauka negatif. Ulah nembiak tebal agi nitihka ulah apai indai, bala menyadi, pangan serambau enggau ari media massa. Nitihka pelajar, bisi empat bengkah ulah nembiak ti dibagi nitithka dimensyen iya nya ari sukut selangkuh tubuh, emosyen, pengarap enggau intelek. Ulah ke enggai enggau ngabang ngagai kaban belayan nya bisi kaul enggau emosyen tauka rawang ati ku jaku kemaya hari tu.

Faktor nembiak ke nadai pengerindu begulai enggau orang bukai ke ngelingi iya nya nyangka ketegal ngasalka diri baruh, ngasaika diri lebih ari orang tauka ketegal deka diau kediri ngaga kereja bukai di rumah. Apai indai patut bendar betatika pekara tu sereta meratika perangai enggau ulah anak sida. Dikena mutarka penanggul seregah diri anak nembiak dia apai indai patut meratika penegap diri ti tau nyadika pugu pekara dikena ngubahka sida.

Nitihka penemu Hushim ( Berita Harian 14. Julai 2015) madahka apai indai patut narak, ngelalau lalu ngiri anak sida enggau rukun pendiau ti manah dikena meransang sida begulai sereta berinteraksyen enggau bala kaban belayan. Nitihka pansik kauseling, endang mayuh kes anak mit enda rindu nitih bala diri sebilik ngabang ngagai kaban belayan sida. Sida berasai enda nyamai enti udah datai ba rumah orang taja pan nya rumah ti digusungka sida nya endang rumah bala kaban belayan sida.

Nitihka pansik, nembiak ke ngembuan ulah ti baka tu nya seruran datai ari ruang bilik ke bestatus ekonomi sida tinggi tauka datai ari orang ke lantang pendiau. Dalam rumah bisi perengkaguna Internet, play station enggau televisyen ke bisi ngeluarka mayuh macham program. Sida ngasaika diri nyamai agi diau di rumah ari ke ngabang ngagai rumah kaban belayan.

Kelimpah ari nya, bisi mega pansik ke madahka nembiak ari ruang bilik ti merinsa mensena mega nadai pengerindu deka ngusung rumah kaban belayan sida. Sida tu rindu agi bemain enggau pangan serambau di menua baka bemain bol, bemain ba sungai, nginti enggau ke bukai.

Relialiti endang bisi besangkut paut enggau kuing runding pangan serambau sereta rampa alai diau. Kebuah pia laban kedua-dua pekara tu balat agi narit ati sida ngujungka sida enggai begusung ngagai rumah kaban belayan sida.

Tang taja pia, pekara ti baka tu ulih berubah lebuh nembiak tu udah tuai ari sukut runding. Nembiak ke tuai runding deka nemu ukur pemanah pengawa begusungka kaban belayan. Sida nemu pengawa tu ulih meri penguntung ti besai sereta beguna dalam konteks penyerakup entara kaban.

Pengawa begusung tauka ngabang ngagai pangan diri mega ngerapitka kaul ti jauh nyadi semak, iya ke jarang nyadi rapit, iya ke belaya tau nyadi manah sereta iya ke tusah nyadi nyamai.  Pengawa ngabang tu enti dikemeranka tau nanggam tali pengerindu entara pangan diri.

Nya mih kebuah raban apai indai nyangka ulih meransang bala anak sida enggau ngabang ngagai kaban belayan belalauka belalauka tiga pekara tu.

Kesatu nya ari sukut sampi tauka sembiang. Raban apai indai patut semampai besampika anak sida ngambika ati anak sida tebuka ngagai ulah ti positif. Lalu kedua nya ngena chara umbuk. Apai indai patut ngumbuk anak sida ngena jaku alus sereta bekomunikasyen nengah chara ti semitan ngambika anak sida enda berasai enseriban ati lebuh ninga jaku ari apai indai sida. Kepenudi nya ngasuh apai indai nya nyadi idola bala anak seraya ke meri penerang senentang pemanah pengawa ngabang ngagai kaban belayan dikena ngerapitka kaul entara pangan diri.

Simpul Runding

Pengawa ngabang ngagai kaban belayan lebuh bisi pengerami kemaya hari tu udah majak kurang dipraktikka ketegal singkang ubah pemansang sereta penatai gajet enggau teknologi baru. Tang semua utai tu ukai kedalih alai apai indai enda ulih meransang anak sida enggau ngabang sereta begusung kaban belayan sida.

Penyanding Penemu

Berita Harian 14 Julai 2015

Tiada ulasan:

Catat Ulasan